หนอนบำบัด,ยาสมัยยุคกลางมาเป็นยาสมัยใหม่
หนอนบำบัด
คือการนำตัวอ่อนของแมลงวันหัวเขียว(Maggot)มาทำความสะอาดบาดแผล
ป้องกันการติดเชื้อโรคและช่วยการสมานแผล ในสมัยโบราณ ชาวอินเดียนแดงเผ่ามายา
ในทวีปอเมริกา ชาวเผ่าอะบอริจิน ชาวพื้นเมืองในทวีปออสเตรเลียและพวกชาวโรมันนักค้าทาสได้เคยใช้วิธีนี้มาแล้วทั้งนั้น
ความรู้ดังกล่าวได้ถูกถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น
กล่าวกันว่าหัวหน้าแพทย์ประจำพระองค์พระเจ้านักโปเลียนมหาราช
ได้ใช้หนอนแมลงวันมาทำการรักษาทหารที่บาดเจ็บในระหว่างสงคราม และในระหว่างสงครามโลกครั้งที่1จนถึงสงครามโลกครั้งที่2ต่อมาได้ค้นพบยาปฏิชีวนะกลุ่มซัลฟา
sulfa และเพนนิซิลินpenicillin การรักษาด้วยหนอนบำบัดจึงลดความนิยมลงและหายไปในที่สุด
ต่อมาปัจจุบัน(ภายหลัง) เชื้อโรคได้ดื้อต่อยาปฏิชีวนะมากขึ้น
รวมทั้งได้มีการวิจัยและเปิดเผยจากแพทย์ นักวิทยาศาสตร์ ถึงการนำหนอนแมลงวัน
มาใช้รักษาบาดแผลได้ดีในผู้ป่วยที่มีแผลกดทับ แผลผู้ป่วยเบาหวาน
แผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก แผลหนองจากกระดูกอักเสบที่มีการติดเชื้อแผลหลังผ่าตัด
วงการแพทย์ปัจจุบันจึงหันกลับมายอมรับการรักษาด้วยวิธีนี้ ในปี คศ.2004 FDA สหรัฐอเมริกาประกาศยอมรับให้แพทย์สั่งใช้วิธีนี้รักษาได้กับผู้ป่วย
ปัจจุบันมีผู้ผลิตจำหน่ายอยู่หลายรายโดยผลิตจำหน่ายในรูปแบบที่นำไข่หนอนที่สอาดปราศจากเชื้อมาบรรจุในถุงคล้ายถุงชาชงเพื่อป้องกันมิให้ตัวหนอนทีเจริญเติบโตกลายเป็นแมลงวัน
เวลาใช้ก็นำไปวางบนบาดแผล
ภาพจาก www.ibtimescom
ภาพจาก www.axsoris.com
สำหรับกลไกรักษาหนอนบำบัดมี
3 ขั้นตอน คือ
1. การขจัดเนื้อเยื่อที่ตายและที่ติดเชื้อออกจากบริเวณที่เกิดแผล(Debridement)
2. ทำการสมานแผล (Healing) โดยตัวอ่อนหนอนจะปล่อยสารที่มีคุณสมบัติเร่งการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อทดแทนให้เร็วขึ้น
ออกมา
สารที่ปล่อยออกมานี้จะลดปริมานโปรตีนบางชนิดที่เป็นอุปสรรคต่อการสมานแผลอีกทั้งเพิ่มปริมาณอ๊อกซิเจนในเนื้อเยื่อ
รวมทั้งลดสารที่ก่อภูมิต้านทานที่ทำให้แผลบวม
3. การฆ่าทำลายเชื้อโรค (Antiseptic)
หนอนจะปล่อยสารที่มีสภาพเป็นด่าง
และมีคุณสมบัติต้านการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย
อย่างไรก็ดีหากจะนำหนอนบำบัดมาใช้
นักวิจัยได้แนะนำว่า ควรใช้หนอนที่มีสายพันธุ์บางชนิดที่กำหนดแนะนำเอาไว้
ทั้งนี้หนอนบางชนิดตัวเล็กเกินไปไม่เหมาะสม บางชนิดไข่กลายเป็นตัวได้ยาก
ที่มา อ้างอิง
--หนอนบำบัด:
บทบาทที่สำคัญที่สุดอีกบทบาทหนึ่งของแมลงวันหัวเขียว ..วารสารนิติเวชศาสตร์ปีที5ฉบับที่1 มค.-เมย.2556
--Medieval and Modern วารสารScientific
American April, 2013
-- หนอนบำบัด สำนักการแพทย์ทางเลือก www.thaicam.go.th
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น