เป็นเรื่องง่ายในปัจจุบันที่ผู้หญิงเราสามารถตรวจสอบด้วยตนเองว่าขณะนี้ได้ตั้งครรภ์หรือไม่
เมื่อไม่แน่ใจ ว่าจะตั้งครรภ์หรือไม่ เมื่อตนพบว่าประจำเดือนไม่มาตามปกติ
"แผ่นทดสอบการตั้งครรภ์"สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป
กลไกของการทำงานและให้เกิดการแสดงผล ออกมาก็ไม่สลับซับซ้อนจนเกินไป
สามารถศึกษาและทำความเข้าใจได้ เรามาลองพิจารณาดูหลักของการตรวจ ทดสอบจะต้องตรวจหาฮอร์โมนชนิดหนึ่งในปัสสาวะของผู้หญิง
ซึ่งฮอร์โมนชนิดนี้จะถูกผลิตขึ้นหลังจากไข่ของ
ฝ่ายหญิงได้ถูกผสมกับสเปริ์มของฝ่ายชายแล้ว ฮอร์โมนชนิดนี้มีชื่อว่า Human
Chorionic Gonadotropin (ขอเรียกสั้นๆ ว่า hCG) โดยมันจะมีปริมาณเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าทุกๆ
2 - 3 วัน และมีปริมาณสูงสุด ณ สัปดาห์ ที่แปดของการตั้งครรภ์ การตรวจให้เกิดการแสดงผลว่ามีฮอร์โมนชนิดนี้
อาศัยการเกิดปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกัน อิมมูล สารภูมิต้านทาน (Antibody)
ซึ่งเป็นโปรตีนลักษณะรูปตัว Y ร่างกายจะสร้างขึ้นทุกครั้ง
เมื่อมีสิ่งแปลกปลอมที่เราเรียกว่า สารก่อภูมิต้านทาง (Antigen) เพื่อจะเข้าไปจับสารก่อภูมิต้านทานเพื่อ
ทำให้หมดฤทธิ์
โดยทั่วๆ ไป ลักษณะรูปร่างของแผ่นทดสอบฯ มักจะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าเล็กๆ
มีความหนาเล็กน้อย
พื้นผิวของแผ่นจะมีบริเวณที่เป็นหลุมอยู่สองส่วนที่เป็นส่วนสำคัญ
และจะเคลือบด้วยสารภูมิต้านทาน (Antibody) ที่สกัดได้จากสัตว์ 2
ประเภทซึ่งต่างชนิดกัน หลุมหนึ่งเป็นบริเวณทดสอบ อีกหลุมหนึ่งเป็นบริเวณควบคุม
สารภูมิต้านทานที่สกัดได้จากสัตว์นี้จะติดไว้ด้วยเอนไซม์ที่สามารถเปลี่ยนให้เห็นเป็นแถบสีได้
โดยเอนไซม์จะ
ทำงานต่อเมื่อเกิดการจับกันระหว่างสารก่อภูมิต้านทานกับสารภูมิต้านทาน
เมื่อเราหยดปัสสาวะบนแผ่นทดสอบฯ ณ
บริเวณที่กำหนด หากในปัสสาวะมีฮอร์โมน hCG ซึ่งถือว่าเป็นสิ่งแปลกปลอม
เป็นสารก่อภูมิต้านทาน ของผู้หญิงนั้น ด้านหนึ่งของฮอร์โมน hCG ได้ถูกจับกับสารภูมิต้านทานของคนไว้ก่อนแล้ว
อีกด้านหนึ่งที่เหลือ จะถูกจับกับสารภูมิต้านทานที่เคลือบบนแผ่นหลุม ณ บริเวณทดสอบ
ดังนั้นบริเวณนี้ก็จะปรากฏแถบสีขึ้น
ส่วนสารภูมิต้านทานที่เหลืออยู่ที่ไม่ได้จับกับฮอร์โมน hCG (ปกติร่างกายจะสร้างสารภูมิต้านทานไว้มากเกิน
จำนวนสารก่อภูมิต้านทานเสมอ) ก็จะเคลื่อนไปจับกับสารภูมิต้านทานที่เคลือบอยู่ ณ
บริเวณควบคุม เนื่องจาก สารภูมิต้านทานที่เคลือบอยู่นี้เป็นสิ่งที่สกัดได้จากสัตว์
จึงเป็นเหมือนสารก่อภูมิต้านทานสิ่งแปลกปลอม ที่ปัสสาวะคนสัมผัส
เกิดแถบสีขึ้นอีกเหมือนกัน การปรากฏแถบสีขึ้น 2 แห่งนี้
แสดงผลว่าผู้หญิงนั้นตั้งครรภ์
แต่หากเกิดแถบสีขึ้น ณ บริเวณควบคุมเพียงแห่งเดียว
แสดงผู้หญิงนั้นไม่ได้ตั้งครรภ์ (มีเพียงสารภูมิต้านทาน
ของคนที่จับกับสารภูมิต้านทานที่สกัดจากสัตว์
ไม่มีส่วนของสารภูมิต้านทานของคนที่ถูกจับกับฮอร์โมน hCG อยู่เลย)
และถ้าเกิดแต่แถบสี ณ บริเวณทดสอบเพียงแห่งเดียว หรือไม่ปรากฏแถบสีทั้งสองบริเวณนั้น
แสดงว่า แผ่นทดสอบการตั้งครรภ์เสีย หรือเสื่อมคุณภาพ หมดอายุการใช้งาน แล้วแต่กรณี
กรณีเหล่านี้อาจเกิดขึ้นได้
ฉะนั้นเวลาท่านไปหาซื้อมาใช้ แผ่นทดสอบฯ
จะบรรจุห่อหุ้มด้วยกระดาษฟอยล์ป้องกันให้อยู่คงสภาพใช้งานไว้
เมื่อฉีกกระดาษฟอยล์ออกโปรดดำเนินการทดสอบทันที อย่าปล่อยทิ้งไว้นาน
อาจเสื่อมสภาพได้ และโปรดดู วันที่ระบุวันหมดอายุไว้บนกล่องด้วย
หากท่านมีข้อสงสัยประการใด โปรดสอบถามกับเภสัชกรประจำร้านได้
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
แปลและเรียบเรียงจากเรื่อง "Pregnancy
Tests"
Scientific American. (vol.283), November 2000 : 92-93.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น